W poniedziałek, 3 maja, zapraszamy na rocznicową prelekcję Mateusza Hübnera z UMK oraz Instytutu Historii PAN. Toruński naukowiec opowie o Konstytucji 3 maja oraz konstytucjach II Rzeczypospolitej.
—
Mateusz Hübner: W maju tego roku przypada 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja – pierwszej ustawy zasadniczej na kontynencie europejskim. Konstytucja ta, ustanawiając dziedziczną monarchię konstytucyjną, skierowała Rzeczpospolitą Obojga Narodów na drogę reform, które powstrzymała zbrojna interwencja Rosji. Państwo polsko-litewskie upadło w 1795 roku, ale przetrwała pamięć o dziele Konstytucji 3 maja.
Pierwsza konstytucja odrodzonej po I wojnie światowej Polski – uchwalona sto lat temu – w preambule odwołała się właśnie do Ustawy Rządowej z dnia 3 maja 1791 roku. Ustawa zasadnicza z 17 marca 1921 roku była konstytucją państwa demokratycznego – w przeciwieństwie do konstytucji kwietniowej, która weszła w życie 24 kwietnia 1935 roku w okresie autorytarnych rządów obozu piłsudczykowskiego.
—
Na zdjęciu: obraz Jana Matejki „Konstytucja 3 Maja 1791 roku”, 1891