𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗿𝗼́𝘁 / 𝘄𝘆𝘀𝘁𝗮𝘄𝗮 𝘇𝗯𝗶𝗼𝗿𝗼𝘄𝗮
24.03–02.05.2023
wernisaż: 24.03.2023 (piątek), godz. 18.00 / wstęp wolny
artystki/artyści:
Katarzyna Adaszewska, Ewa Bińczyk, Agnieszka Brzeżańska & Ewa Ciepielewska, Joanna Chołaścińska, Małgorzata Gurowska, Barbara Kaczorowska, Lila Kalinowska & Paweł Korbus & Jadwiga Sawicka (Centrum światów jest tutaj), Anna Kola, Piotr C. Kowalski, Maciej Kwietnicki, Diana Lelonek, Katarzyna Łyszkowska, Alicja Majewska, Tomasz Markiewka, Krzysztof Mazur, Martyna Miller, Arek Pasożyt, Wiesław Smużny, Aleksandra Sojak-Borodo & Katarzyna Skrobała & Grupa jajego, Marian Stępak, Mikołaj Szpaczyński, Alina Śmietana, Teatr Węgajty, Wiola Ujazdowska, W788, Maciej Wierzbicki, Tomasz Wlaźlak, Wyrąb Lasu, Anna Wysocka, Liliana Zeic, Zielone Wrzosy
zespół kuratorski: Niemiejsce w składzie: Elżbieta Jabłońska, Maciej Kwietnicki, Tomasz Wlaźlak
koordynacja: Joanna Gwiazda
Dzieło Mikołaja Kopernika – De revolutionibus orbium coelestium – opisujące heliocentryczną teorię budowy Układu Słonecznego, doprowadziło do wielkiej zmiany światopoglądowej i obyczajowej. Jego przyjęcie niosło za sobą na tyle znaczące skutki zarówno polityczne, religijne, naukowe, jak i filozoficzne, że okrzyknięte zostało mianem przewrotu.
Przewrót Kopernikański, stanowiąc całkowitą rewolucję w myśleniu, stał się istotnym punktem zwrotnym w historii i do dzisiaj jest wymieniany jednym tchem wraz z wartościami, jakie niesie człowiek witruwiański Leonarda da Vinci, jako jedno z największych osiągnięć myśli odrodzeniowej, a zasada kopernikańska wciąż stanowi integralną część metodologii nauki.
480 lat później, w dobie postępującego kryzysu klimatycznego, szóstego wielkiego wymierania powodującego drastyczny spadek bioróżnorodności, wzorzec człowieka witruwiańskiego obnażył swe słabości. Tym samym wygenerował potrzebę nowej, postantropocentrycznej rewolucji światopoglądowej, prowadzącej do przewrotu w myśleniu nie mniejszego niż ten, który spowodowała teoria Mikołaja Kopernika.
W przeciwieństwie do teorii heliocentrycznej, nie chodzi jednak o to, by rekonstruować hierarchię, a w miejsce człowieka witruwiańskiego wyznaczyć nowe centrum – rzecz w tym, by przedefiniować rzeczywistość, oddać nieludzkim bytom podmiotowość, stając się jednocześnie częścią sieci witalnych współzależności. Aby mogło to się wydarzyć, konieczne jest wypracowanie nowej utopii, dzięki której bycie w świecie będzie znacznie bardziej zharmonizowane.
W 550. rocznicę narodzin Mikołaja Kopernika i 480. rocznicę pierwszego wydania jego opus magnum – O obrotach sfer niebieskich, pragniemy zaprosić Państwa na wystawę, na której razem poszukamy odpowiedzi na pytanie, jak mógłby wyglądać „drugi przewrót kopernikański”.
#postantropocentryzm #posthumanizm #antropocen #przewrót #utopia #wspólnota #proces #wymieranie #ziemia #woda #las #rośliny #zwierzęta #źródło
Wystawa przygotowana w ramach współpracy Galerii Sztuki Wozownia z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK